شعر چه در معنای قدیم و چه در معنای جدید آن، هنری شنیداری و شفاهی است؛ به این معنی که همه¬ی معانی، مفاهیم و کیفیّت¬هایی که در شعر تعبیه شده است، با استفاده از حسّ شنیداری قابل درک و دریافت است. مصالح اصلی شعر، کلمه است و با جاری شدن کلمه بر زبان، ضمن رعایت قواعد سخن، معنا و مفهوم منتقل می¬شود. این شاخصه، یعنی عدم وابستگی شعر به نوشتار و صفحه¬ی کاغذ، در کنار جلوه¬های موسیقایی و آ ...

ابوالفتح عمر ابن ابراهيم خيام يا خيامی نيشابوری مشهور به حکيم عمر خيام، فيلسوف، رياضی دان، ستاره شناس و شاعر قرن پنجم هجری قمري/ قرن دوازدهم ميلادی است. شهرت او گرچه بيشتر به شاعری است اما در واقع خيام فيلسوف و رياضی دانی بود که به آثار ابوعلی سينا پرداخت و يکی از خطبه های معروف او را در باب يکتايی خداوند به فارسی ترجمه کرد. اولين اشاره ای که به شعر خيام شده، صدسال پس از مرگ اوست.نوشته اند، که خيا ...

جشن مهرگان» که در گذشته آن¬را «میتراکانا یا متراکانا (Metrakana)» می¬نامیدند و در نخستین روز از پاییز برگزار می¬شد(1)، پس از نوروز بزرگ¬ترین جشن ایرانی و هندی است در ستایش ایزد «میثرَه» یا «میترا» و بعدها «مهر» که از مهرروز آغاز شده تا رام روز به اندازه¬ی شش روز ادامه دارد. سنگ‌‌نگاره¬ی میترادر نمرود داغ، ...

...

چهارشنبه سوري نام واپسين چهارشنبه‌ي تقويم خورشيدي ايراني است، كه شب آن با رسوم و آيين‌هايي ويژه، خصوصاً پرش از روي آتش مشخص مي‌شود. نام‌هاي محلي گوناگون اين روز عبارت است از: گول چارشمبه (اردبيل)، گوله گوله چارشمبه (گيلان)، كوله چووارشمبه (كردستان)، چووارشمبه كولي (قروه، نزديك سنندج)، و چارشمبه سرخي (اصفهان). برخي دانشمندان واژه‌ي «سوري» را با «سور» ...

هفت سين به معناي هفت قلم شيئي كه نام آن‌ها با حرف «س» (سين) آغاز مي‌شود، يكي از اجزاي اصلي آيين‌هاي سال نو است كه بيشينه‌ي ايرانيان آن را برگزار مي‌كنند. اين اقلام سنتاً در سفره‌ي هفت سين چيده و به نمايش گذاشته مي‌شوند. اين سفره‌اي است كه هر خانواده‌اي بر روي زمين (يا بر روي ميز) در اتاقي كه معمولاً به ميهمانان گرامي اختصاص داده شده مي‌ ...

اين جستار به درخواست جوانانی نگاشته شد كه با بنيادگذاری انجمن‌های مردمی و غيردولتی، برای بازپرداختن و تازه‌داشتنِ آيين‌های كهن می‌كوشند. در ديدارها و گفتگوهايی كه با آنان دست داد؛ همواره كنجكاویِ آنان برای دانستن زمان و شيوه درستِ برگزاری جشن‌های ملی ایران باستان و به ويژه جشن «مهرگان» را در‌می‌يافتم. اين گزارش پاسخی براي پرسش‌های فراوان آنان بود ...

مهر روز از مهرماه برابر با شانزدهم مهرماه در گاهشماری ایرانی“می­ستاییم مهرِ دارنده­ی دشت­های پهناور را، او که به همه­ی سرزمین­های ایرانی، خانمانی پُر از آشتی، پُر از آرامی و پُر از شادی می­بخشد.” «اوستا - مهریَشت»«جشن مهرگان» که در گذشته آن­را «میتراکانا یا متراکانا (Metrakana)» می­نامیدند و در نخستین روز از پاییز برگز ...

 جشن شب یلدا جشنی ست که از 7000 سال پیش تا کنون در ميان ایرانيان برگزار میشود. 7000 سال پیش نیاکان ما به دانش گاهشماری دست پیدا کردند و دریافتند که نخستین شب زمستان بلندترین شب سال است. در این جستار از سخنرانی دکتر جنیدی و دکتر کزاری برداشت هایی شده: جشن شب یلدا، همانند جشنهایی همچون نوروز و مهرگان، پس از تازش اسکندر، تازیان، و مغولها پابرجا مانده است و در تک تک خانه های ایرانیان راستین ...

جشن «سَـدَه» بزرگترین جشن‌ آتش و یكی از كهن‌ترین آیین‌های گروهی و اشتراكی شناخته شده در ایران باستان است. در این جشن و در آغاز شامگاه دهم بهمن‌ماه، همه مردمانِ سرزمین‌های ایرانی بر بلندای كوه‌ها و بام خانه‌ها، آتش‌هایی برمی‌افروخته و هنوز هم كم‌‌وبیش بر می‌افروزند. مردمان نواحی مختلف در كنار شعله‌های آتش و با توجه به زبان ...

واژه سده : بيشتر دانشمندان نام سده را گرفته شده از صد مي دانند. ابوريحان بيروني مي نويسد: “سده گويند يعني صد و آن يادگار اردشير بابكان است و در علت و سبب اين جشن گفته اند كه هرگاه روزها و شب ها را جداگانه بشمارند، ميان آن و پايان سال عدد صد بدست مي آيد و برخي گويند علت اين است كه در اين روز زادگان كيومرث، پدر نخستين، درست صدتن شدند و يكي از خود را بر همه پادشاه گردانيدند” و برخي برآنند ...

گروه فرهنگ:‌ جشن سده يک جشن زرتشتی نيست و در سده های نخستين هجری شمسی جشنی فراگير و ملی بوده است.ميرجلال الدين کزازی با اعلام اين مطلب افزود:‌ در کتاب های تاريخی از برگزاری اين جشن بسيار سخن رفته است. برای نمونه در تاريخ می خوانيم که مردآويج که از اميران زياری بود و به فرهنگ ايرانی بسيار باورمند،‌ نخست بار در ايران نو جشن سده را با شکوه بسيار در اصفهان برپا می داشت. بيهقی نيز در تار ...

مهرگان كه جشن مهرورزي ايرانيان است و پيروزي فريدون بر ضحاک، تولد مشي و مشيانه (آدم و حواي دين زردشتي) را به آن منتسب مي‌كنند، تا روزگار ابوريحان بيروني و حتي بعد از آن، به طور مفصل در سراسر ايران و همپاي نوروز برگزار مي شد و از آنچنان اهميتي برخوردار بود كه طبق فرهنگ ها، نام دو مقام موسيقي ايراني «مهرگان بزرگ» و «مهرگان خُرد» بوده است.جشن مهرگانجشن مهرگان متعلق به فرشت ...

نام راستین اشو زرتشت بنیانگذار یکتاپرستی ایرانیانشادروان "دستور دالا" پیرامون زرتشت می گوید : ما همه چیز درباره محمد و موسی و عیسی و حتی بودا می دانیم ولی هیچ آگاهی علمی و دقیقی پیرامون زرتشت بزرگ آریایی و نخستین پیام آور جهان نمی دانیم  .از سروده های به جای مانده از زرتشت ( گاتها ) می یابیم که نامش زرتشتر و نام خانوادگی اش سپتام یا سپتم است . اوستا شناسان نام زرتشت را از دو واژه زرث به معنی ...

در کتاب مقدس، دانيال در رويايی می‌بيند که در قصر شوشان در کشور عيلام و در کنار نهر «اولای» است و قوچی با دوشاخ به همه حيوانات غلبه می کند، مگر بزی با يک شاخ که سرانجام بر او غلبه می يابد. سپس دانيال پس از اين خواب از خود بيخود می‌شود و فرشته وحی بر او ظاهر می گردد و می‌گويد «آن قوچ صاحب دو شاخ را که ديدی، پادشاهان ماديان و پارسيان می‌باشد و آن بز نر از پادشاها ...